Is vertrouwenspersoon een beschermde titel?

9 januari 2024

Mag iedereen een bordje aan de deur hangen met ‘vertrouwenspersoon’ erop of is het een beschermde titel? En waar moet je verder op letten?

Is vertrouwenspersoon een beschermde titel?

Is vertrouwenspersoon een beschermde titel?

Nee, vertrouwenspersoon is geen beschermde titel: iedereen mag die titel gebruiken, ongeacht kennis en ervaring.

Dit terwijl het werk van een vertrouwenspersoon toch echt om specifieke expertise vraagt. Het gaat om gevoelige, en soms complexe, onderwerpen. Voor werknemers is het vaak spannend om hun verhaal – in vertrouwen – met iemand te delen. Dus heb je in de rol van vertrouwenspersoon een professional nodig met kennis van zaken en de juiste vaardigheden.

Intern of extern?

Als organisatie kun je kiezen of je intern of extern een vertrouwenspersoon aanstelt. Aan beide opties zitten voor- en nadelen. Sommige organisaties hebben overigens zowel een interne als externe vertrouwenspersoon. Dit kan prima naast elkaar bestaan! Op die manier geef je werknemers de keuze met wie ze in gesprek willen gaan. Daarnaast geeft dit de interne vertrouwenspersoon een externe sparringpartner.

Voor de interne en de externe vertrouwenspersoon zijn er geen wettelijke vereisten. Maar het is wel mogelijk dat jouw organisatie zelf eisen stelt, bijvoorbeeld aan de opleiding en/of ervaring van de kandidaat. En soms heeft de OR instemmingsrecht op de werkwijze, het profiel en de functieomschrijving van de vertrouwenspersoon.

Aandachtspunten bij de interne vertrouwenspersoon

Als interne vertrouwenspersoon wordt vaak voor iemand gekozen die het bedrijf al goed kent en die door werknemers bij uitdagingen op de werkvloer als aanspreekpunt wordt gezien. Een training van de interne vertrouwenspersoon is niet verplicht, maar wel erg verstandig aangezien het om gevoelige zaken gaat. Dat vraagt om inhoudelijke kennis én om de juiste soft skills. Denk aan luistervaardigheid, inlevingsvermogen, adviesvaardigheid, organisatiesensitiviteit en communicatieve vaardigheden.

Zorg dat de interne vertrouwenspersoon, naast zijn huidige functie, onafhankelijk kan functioneren. Let ook op het risico van mogelijke belangenverstrengeling. Iemand uit het managementteam, een HR-medewerker of een leidinggevende is daarom minder geschikt om de rol van interne vertrouwenspersoon uit te oefenen.

Is vertrouwenspersoon een beschermd beroep?

Aandachtspunten bij de externe vertrouwenspersoon

Omdat het geen beschermde titel is, is het goed om verder te kijken dan alleen het bordje ‘vertrouwenspersoon’ op de deur. Als je zeker wilt weten dat de kennis en vaardigheden up-to-date zijn, kies dan een gediplomeerde vertrouwenspersoon. De Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersoon (LVV) heeft hiervoor een certificeringssysteem opgezet: vertrouwenspersonen moeten een basisopleiding volgen en daarna permanente educatie (scholing en intervisie).

Goed om te weten: alle Confidare-vertrouwenspersonen zijn LVV-gecertificeerd. Daarnaast krijgen zij intern extra scholing op het gebied van arbeidsrecht en privacyrecht, vanuit de juridische achtergrond van Myrthe en Annechien (de oprichters van Confidare). Zo zijn onze vertrouwenspersonen altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.

Extra check – werkterrein vertrouwenspersoon

Wat ook nog handig is om te weten, is dat vertrouwenspersonen twee werkterreinen kennen: ongewenste omgangsvormen en integriteitsschendingen. Naast het checken van de certificering is het goed om na te vragen of de vertrouwenspersoon die jij op het oog hebt, is opgeleid voor beide vakgebieden.

Het is wel zo praktisch als jouw vertrouwenspersoon dit kan combineren. Voor werknemers is het prettig als er één aanspreekpunt is: het onderscheid tussen ongewenste omgangsvormen en integriteitsschendingen is soms lastig en er kan overlap bestaan. En voor de organisatie is het vaak efficiënter en goedkoper, en het is makkelijker te communiceren waar werknemers terechtkunnen.

Meer artikelen